ABC Socjoterapii

Zdarza się, że ludzie, na których nam zależy, próbują namawiać nas do robienia rzeczy, które nam nie pasują lub nie są dla nas dobre, wtedy trzeba umieć odmówić. Odmawianie jest umiejętnością którą można wypracować.

Asertywność

to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają własne myśli, uczucia i przekonania, nie lekceważąc uczuć i poglądów swoich rozmówców. W sytuacjach konfliktowych umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis bez poświęcania własnej godności i rezygnacji z uznawanych wartości. Ludzie asertywni potrafią powiedzieć „nie” bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku.

Asertywność zatem jest umiejętnością kluczową, kiedy trzeba oprzeć się różnego rodzaju naciskom. Nie musi być ona stosowana w każdym przypadku, czasami wręcz nie należy jej stosować chociażby w warunkach szkolnych wobec nauczycieli czy w domu, gdy rodzice proszą o pomoc czy wywiązanie się ze swoich obowiązków.

Asertywność nie stanowi gwarancji sukcesu, ale daje satysfakcję z wyrażania własnych uczuć po to, by konflikt można było rozstrzygnąć bez poczucia winy czy nieszczerości. Często jest mylona z agresją.

W relacjach z innymi ludzie mogą zachowywać się agresywnie, ulegle lub właśnie asertywnie i takie też postawy przyjmują.

 

Agresja

polega na demonstrowaniu własnej wyższości, lekceważeniu innych, słuchaniu głównie siebie, na podejmowaniu decyzji bez oglądania się na innych. Postawa agresywna jest wroga, jej celem jest zranienie rozmówcy fizyczne lub psychiczne.

W konsekwencji takiej postawy nie będziesz lubiany ani szanowany. Grozi Ci stały stres, ponieważ jako osobnik otoczony przez wrogów nie możesz czuć się bezpiecznie. Twoje życie będzie wypełnione konfliktami, atmosferą wrogości, a nawet przemocą.

Uległość

to ignorowanie własnych potrzeb, lekceważenie własnych praw, udawanie zadowolenia z podporządkowania się innym. Wskutek uległości gromadzi się w nas żal, gorycz, pretensje do całego świata. Taka postawa często prowadzi do ostrych wybuchów, niekonwencjonalnego gniewu. W rezultacie takiej postawy odczuwasz złość, nie czujesz się zadowolony z Ciebie, czasem płaczesz lub przesadnie, gwałtownie reagujesz.

Asertywność

to respektowanie zarówno własnych jak i cudzych praw, postawa szacunku do siebie i innych. Asertywność - umiejętność wyrażania samego siebie w sposób właściwy, jasny, bezpośredni oraz przywiązywanie znaczenia do tego, co się czuje i myśli; to szacunek dla siebie. Jest to prawo do wyrażania siebie w kontaktach społecznych bez agresji, ranienia kogokolwiek. Można jej się nauczyć, nie jest wrodzona.

Asertywność wiąże się z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne decyzje i dokonywane wybory. W konsekwencji takiej postawy jesteś lubiany i szanowany przez większość Twojego otoczenia.

 

RODZAJE POSTAW LUDZKICH

AGRESYWNOŚĆ

Zachowania:

Bronimy własnych praw, lekceważąc prawa innych.

Dominujemy nad innymi, czasami ich upokarzając.

Nie słuchamy innych.

Podejmujemy decyzje nie uwzględniając praw innych.

Przyjmujemy postawy wrogie lub obronne.

Przekaz brzmi:

Ja tak uważam-ty jesteś „beznadziejny”, jeśli myślisz inaczej.

Takie są moje odczucia -Twoje się nie liczą.

Tak oto wygląda ta sytuacja, nie obchodzi mnie jak Ty ją widzisz.

ULEGŁOŚĆ

Zachowania:

Lekceważymy własne prawa, pozwalając innym je naruszać.

Nie przedstawiamy własnych odczuć ,potrzeb i poglądów.

Zachowujemy się nieuczciwie -nasze działania nie pokrywają się ze słowami, co powoduje nagromadzenie się złości i urazów.

Przekaz brzmi:

Liczy się to, co Ty myślisz ,nie to co myślę ja.

Liczą się Twoje odczucia ,nie moje.

Ważne jest jak Ty widzisz tą sytuację, mój punkt widzenia jest nieistotny.

ASERTYWNOŚĆ

Zachowania:

Bronimy własnych praw, uznając jednocześnie prawa innych.

Wyrażamy swoje potrzeby, poglądy i uczucia.

Nasze stosunki z innymi cechuje wiara w siebie.

Przekaz brzmi:

Takie jest moje zdanie.

Tak to odczuwam.

Tak oto widzę tę sytuacje.

Chciałbym usłyszeć, jak się z tym czujesz. Może uda nam się znaleźć rozwiązanie zadowalające nas oboje.

 

*Ćwiczenia do treningu asertywności otrzymacie w poniedziałek przez Librusa.

Aneta Mierzejewska